Ca cao Việt Nam và câu chuyện thương hiệu

Thanh long, vải thiều đã rất thành công trong việc xây dựng hình ảnh, thương hiệu của mình trên thị trường quốc tế. Ca cao cũng là một mặt hàng nông sản rất tiềm năng. Trong bối cảnh giá cả tăng cao, vậy làm thế nào để nắm bắt cơ hội phát triển, mở rộng cũng như đưa thương hiệu ca cao nâng tầm thế giới? 

Thực trạng ca cao Việt Nam

Cây ca cao, một loại cây trồng từng được xem là “làn gió mới” trong ngành nông nghiệp Việt Nam, đã trải qua nhiều thử thách và chuyển biến trên con đường khẳng định vị thế.

Là quốc gia sở hữu giống ca cao Trinitario nổi tiếng, Việt Nam có tiềm năng lớn để ghi dấu ấn trên thị trường toàn cầu. Trinitario chỉ chiếm khoảng 15% tổng sản lượng ca cao thế giới nhưng lại được đánh giá cao nhờ hương vị độc đáo và chất lượng vượt trội. Dẫn lời ông Olivier Nicod - chuyên gia nghiên cứu về ca cao và chocolate người Pháp đánh giá Việt Nam có nguồn ca cao chất lượng thuộc tốp 5% thế giới, lại có sự đa dạng về vùng trồng và mùi vị hạt ca cao.

Ca cao tại Việt Nam

Ở giai đoạn hiện nay, sản lượng ca cao của Việt Nam ở mức khá thấp. Theo thống kê của Reuters, niên vụ 2023-2024, sản lượng ca cao tại Việt Nam ước đạt khoảng 1.500 tấn, giảm 25% so với vụ trước. MXV ước lượng, năm 2024, Việt Nam có thể xuất khẩu 1.200 tấn, tương đương đáp ứng khoảng 70% xuất khẩu. 

Mặc dù là cây trồng rất tiềm năng và mang lại hiệu quả kinh tế lớn nhưng sản xuất và xuất khẩu hạt ca cao cũng như chế phẩm từ nhóm hạt này của Việt Nam nhìn chung còn hạn chế, xuất khẩu hạt cao cao chỉ đứng khoảng thứ 30 trên thế giới. Bởi theo đánh giá cây ca cao phát triển theo hướng ổn định, không mang lại lợi nhuận tức thời. Ngành này đòi hỏi sự kiên nhẫn, bài bản từ phía nông dân, doanh nghiệp và cả nhà quản lý.

Câu chuyện đầu tư cho thương hiệu ca cao vươn tầm thế giới

Theo Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), tính đến hết ngày 14-8, giá ca cao thế giới ghi nhận quanh 7.000 đô la Mỹ/tấn, tăng 62% so với đầu năm và cao gấp đôi so với cùng kỳ năm 2023. Trên thị trường nội địa, cuối ngày 14-8, giá ca cao xô dao động trong khoảng 60.000-65.000 đồng/ki lô gam. Đây được xem như cơ hội “vàng” cho sự phát triển của ca cao Việt Nam. Vậy làm thế nào để nắm bắt được cơ hội và tận dụng tối đa lợi thế từ nguồn giống và sự ưu ái của khí hậu đất đai.

Vườn ca cao tại Việt Nam

Một điểm yếu của ngành ca cao Việt Nam hiện nay là tập trung quá nhiều vào xuất khẩu thô thay vì đầu tư vào các loại chế biến sâu. Dù đã có một số doanh nghiệp như Marou, Grand Place Puratos tạo được dấu ấn với các sản phẩm chocolate chất lượng cao, phần lớn hạt ca cao Việt Nam vẫn chỉ được xuất khẩu ở dạng nguyên liệu thô với giá trị gia tăng tương đối thấp.

Quả cao cao
Theo các chuyên gia quốc tế, Việt Nam chúng ta cần tăng cường nghiên cứu và phát triển (R&D) để đưa ra những sản phẩm sáng tạo từ hạt ca cao. Chocolate, bột ca cao, bơ ca cao... đều là những sản phẩm có giá trị gia tăng cao mà thị trường thế giới hiện nay đang có nhu cầu lớn. 

Ngoài ra, việc xây dựng thương hiệu quốc gia cho ngành ca cao – tương tự như cách các quốc gia như Ghana, Bỉ hay Thụy Sĩ đã làm – sẽ giúp nâng cao hình ảnh của ca cao Việt Nam và thu hút thêm nhiều đối tác quốc tế. Chính điều này sẽ là động lực thúc đẩy nền nông nghiệp ca cao phát triển mạnh hơn nữa.


Sự thống nhất cũng như đầu tư bài bản từ khâu trồng đến khi ra thành phẩm cuối cùng sẽ là nền tảng giúp thương hiệu ca cao Việt Nam lớn mạnh và có vị thế cao trên trường quốc tế. Chúng ta cần cái bắt tay thắm thiết hơn nữa giữ người dân và chính phủ để đưa ca cao Việt Nam vươn cao, vươn xa hơn nữa.